جنگی که براستی از تلخ ترین میادین مصاف جبهه حق و باطل بود و از نتایج دردآور و غم افزایش، شهادت حمزه عزیز سیدالشهدا و جراحت پیامبر اکرم و علی بن ابیطالب-علیهما السلام- بود.
امام صادق علیه السلام می فرماید در جنگ احد امیرالمومنین علیه السلام در حال دفاع از پیامبر بودند و دیگر اصحاب فرار می کردند . آن حضرت همچون شیر غضبناک از قفای گریختگان رفت و اول به صحابهای مشهور رسید که به اتفاق عثمان و حارث بن حاطب و عده ای دیگر به سرعت فرار می کردند حضرت فریاد برآورد(( ای جماعت , بیعت شکستید و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را تنها گذاشتید و به سوی جهنم می گریزید ؟ ))
آن صحابه می گوید : علی را دیدم با شمشیر پهنی که مرگ از آن می چکید و چشمهایش از خشم مانند دو قدح خون بود یا مانند دو کاسه روغنی که آتش در او افروخته بود که جلو رفتم و عرض کردم (( یا ابالحسن تو را به خدا سوگند می دهم دست از ما برداری که عرب را عادت است که گاهی می گریزد و گاهی حمله می کند زمانی که حمله می کند تلافی گریختن را می نماید )) پس آن حضرت ما را رها کرد و به خدا قسم چنان ترسی از آن حضرت در دل من افتاد که تاکنون از دلم خارج نشده است ( بحار الانوار ج 20 ص 53-54 قلائد النحور ج شوال ص 77 )
در این جنگ بر بدن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم هنگام حمایت از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم جراحت بر صورت , سر , شکم , دست و پای مبارک رسید . ( بحارالانوار ج 20 ص 54 )
واقعه از این قرار بود که یک سال بعد از جنگ بدر، دشمنان اسلام با تجهیزاتى سه برابر جنگ بدر، به قصد انتقام به سوى مدینه حرکت کردند.
پیامبر اکرم (ص) با یاران مشورت کرد و در نتیجه قرار شد در کناره کوه احد، صفآرائى کنند.
با شروع جنگ و در آغاز این مصاف نابرابر میان جبهه حق و سپاه باطل، مسلمانان - با عده کم، ولى با نیروى ایمان سرشار و بینظیرشان - پیروز شدند، ولى بخاطر آن که محافظان درهاى که در پشت بود، سنگر را به طمع غنیمتهاى جنگى ترک کردند، شکستى بر لشکریان اسلام وارد شد و عدهاى از جمله حمزه عموى دلاور پیامبر (ص) کشته شدند، ولى بر اثر فداکاریهاى على (ع) که زخم بسیار برداشته بود و دیگر دلاوران و شیوه تازهاى که پیامبر (ص) در جنگ احد به کار بست، دیگر بار مسلمانان گرد آمدند و به تعقیب دشمن زبون شده پرداختند و سرانجام این جنگ به پیروزى انجامید.
جنگ احد به راستی میدانی برای محک خوردن عیار بصیرت و فرمانبرداری ولایتمدارانه مسلمانان بود و موقفی که نشان داد غفلت هرچند کوتاه و بی غرض و از روی کاهلی و طمع غنیمت باشد می تواند چه ضربات مهلک و گاه جبران ناپذیری را بر سپاه اسلام و قامت رشید ایمان مسلمانان و عده و عدة آنها وارد آورد.
براستی اگر نبود عزم و اراده الهی پیامبر(ص) و حضور بزرگمرد از خودگذشته و رشید اندیشه ای همچون علی بن ابیطالب(ع) چه بسا جنگ احد تبدیل به یکی از تلخ ترین و بدفرجام ترین میادین نبرد میان سپاه اسلام و کفر می گردید.
آری؛ جنگ احد بی تردید از مهم ترین و خطیرترین مواقف و مواضع مسلمانان در سالهای صدر اسلام است. جنگی که نه تنها از جهت موضع و مصاف عملیات جنگی و نبرد رودرروی مسلمین و کفار مهم بود و سرنوشت ساز، بلکه از جهت روحیه و اندیشه فرمانبردارانه و بصیرت ولایتمدارانه نیز ارزش و اهمیتی بسیار داشت.
منبع:حوزه
نظر شما